Filipinas Nagpapatibay ng Depensa sa West Philippine Sea sa Gitna ng Patuloy na Presensya ng Tsina

Manila, Pilipinas – Hunyo 30, 2025 – Nananatiling sentro ng tensyon ang West Philippine Sea (WPS) habang hinaharap ng Pilipinas ang mga hamon mula sa patuloy na aktibidad ng Tsina sa karagatan. Sa nakalipas na 24 na oras, nagkaroon ng mahahalagang diplomatiko at militar na pag-unlad na nagpapakita ng pagsisikap ng Maynila na igiit ang karapatang soberanya sa loob ng exclusive economic zone (EEZ) nito, sa kabila ng presensya ng mga barko ng Tsina mula pa noong tumindi ang mga alitan noong 2013.

Pilipinas at Lithuania Lumagda sa Kasunduan sa Depensa

Noong Hunyo 30, 2025, pinalakas ng Pilipinas ang mga internasyonal na alyansa nito sa pamamagitan ng paglagda ng kasunduan sa kooperasyong pangdepensa kasama ang Lithuania. Layunin ng kasunduang ito na palakasin ang seguridad sa karagatan at kakayahan sa depensa, na sumasalamin sa estratehiya ng Maynila na kontrahin ang mga aksyon ng Tsina sa WPS sa pamamagitan ng pandaigdigang pakikipagtulungan. Ang kasunduan ay nagpapahiwatig ng pangako ng Pilipinas sa isang pamamaraang nakabatay sa batas internasyonal sa gitna ng mga tensyon sa rehiyon (Inquirer.net, 2025).

Patuloy na Presensya ng mga Barkong Tsino

Iniulat ng Philippine Coast Guard (PCG) ang patuloy na pagsubaybay sa mahigit 50 barko ng Chinese Maritime Militia (CMM) malapit sa Rozul Reef, na nasa loob ng EEZ ng Pilipinas. Binigyang-diin ni Commodore Jay Tarriela, tagapagsalita ng PCG para sa mga isyu sa WPS, ang pangako ng gobyerno na gumamit ng legal at diplomatikong paraan, kabilang ang 2016 Arbitral Award na nagpawalang-bisa sa malawakang pag-aangkin ng Tsina sa South China Sea. Patuloy ang mga regular na patrol at pagsubaybay ng PCG upang idokumento ang mga aktibidad ng Tsina, bagamat iniiwasan ang direktang komprontasyon upang maiwasan ang pag-eskala ng tensyon (Manila Times, 2025).

Mga Alyansang Panrehiyon at Pinagsanib na Ehersisyo

Kamakailan lamang, natapos ang pinagsanib na ehersisyo ng coast guard kasama ang Estados Unidos at Japan sa karagatan ng Kagoshima, na nagpapakita ng alyansa ng Pilipinas upang pigilan ang agresibong kilos ng Tsina. Ang mga ehersisyong ito, na kinabibilangan ng BRP Teresa Magbanua ng PCG, ay itinuring bilang bahagi ng “minilateral” na kooperasyon upang harapin ang kontrol ng Tsina sa mga lugar tulad ng Scarborough Shoal, na nasa loob ng EEZ ng Pilipinas ngunit inookupahan ng Tsina mula noong 2012. Ayon sa mga analista, ang mga pagsisikap na ito ay praktikal na tugon sa hindi balanseng kapangyarihan sa rehiyon (Inquirer.net, 2025).

Mga Tansiyong Pampulitika sa Loob ng Bansa

Sa loob ng bansa, patuloy na nagdudulot ng debate ang isyu sa WPS. Ang mga kamakailang kritika ni Bise Presidente Sara Duterte sa pamamaraan ng administrasyong Marcos ay nagdulot ng kontrobersya, kung saan sinabi ng mga lider ng Kamara tulad ni Rep. Toby Tiangco na katahimikan ni Duterte sa 2016 arbitral ruling ay nagdudulot ng mga tanong. Si Pangulong Ferdinand Marcos Jr. ay nanindigan sa isang matatag ngunit maingat na pananaw, na inuuna ang diplomasya at alyansa habang iniiwasan ang direktang pakikipaglaban sa makapangyarihang hukbong-dagat ng Tsina (Philstar.com, 2025; GMA News Online, 2025).

Isang Patuloy na Pagharap

Hinaharap ng Pilipinas ang isang komplikadong hamon sa WPS, na binabalanse ang asertibong diplomasya sa realidad ng dominasyon ng hukbong-dagat ng Tsina. Bagamat ang mga internasyonal na alyansa at legal na tagumpay ay nagbibigay ng suporta, ang kakulangan ng direktang aksyon laban sa mga barkong Tsino ay sumasalamin sa mas malawak na pag-aalinlangan sa rehiyon na harapin ang Beijing sa larangang militar. Habang pinalalakas ng Maynila ang depensa at alyansa nito, nananatiling sentro ng tensyon ang WPS kung saan sinusubok ang estratehikong pasensya at internasyonal na kooperasyon.

Mga Sanggunian

Inquirer.net. (2025, Hunyo 30). Pilipinas, Lithuania lumagda sa kasunduan sa depensa sa gitna ng mga hamon sa West PH Sea. Nakuha mula sa https://www.inquirer.net

Manila Times. (2025, Hunyo 19). 50 barkong Tsino nagsiksikan sa karagatan ng Pilipinas. Nakuha mula sa https://www.manilatimes.net

Philstar.com. (2025, Hunyo 26). ‘Hindi pro-China’? Sabi ng mga lider ng Kamara, ang katahimikan ni VP Sara sa West Philippine Sea ay nagsasabi ng ibang kwento. Nakuha mula sa https://www.philstar.com

GMA News Online. (2025, Hunyo 24). Naniniwala si Marcos na pro-China ang mga Duterte, inaasahan ang kritika ni Sara sa WPS —Palasyo. Nakuha mula sa https://www.gmanetwork.com

Inquirer.net. (2025, Hunyo 25). West PH Sea: Kamakailang ehersisyo sa dagat ng US-PH-Japan itinuring na ‘counter-China’ na pagsisikap. Nakuha mula sa https://www.inquirer.net